Het Garrels-orgel werd tussen 1739 en 1742 door Rudolph Garrels gebouwd voor de kerk die toen op de plek stond waar nu de H. Nicolaaskerk staat. Het orgel werd gebouwd in opdracht van de Burgemeester van Purmerend, vandaar dat het wapen van Purmerend boven op het orgel staat.

Bij de bouw heeft Rudolph Garrels gebruik gemaakt van pijpen en andere onderdelen van orgels die eerder in de kerk gestaan hebben. De oudste pijpen van het orgel stammen uit het jaar 1550.

Een aantal elementen maken het Garrels-orgel tot een uniek instrument:

- Rudolph Garrels heeft maar twee grote orgels gebouwd, in Maassluis en Purmerend.

- Wegens gebrek aan hoogte in het voormalig kerkgebouw paste Rudolph Garrels het principe van het “Hamburger prospect” toe, wat zich onder andere kenmerkt door de dominante lange pijpen aan de weerszijden en de pedaaltorens. Het Hamburger prospect heeft in Nederland nauwelijks navolging gehad.

- De meeste pijpen hebben een hoog lood gehalte, deze samenstelling van het materiaal van de pijpen is bijzonder. Het Garrels-orgel heeft ongeveer 2750 pijpen.

In 1854 werd het Garrels-orgel overgeplaatst naar de huidige kerk. Toen het kerkgebouw werd omgevormd tot cultureel centrum is het orgel uit de kerk verwijderd, waarna het 27 jaar in opslag heeft gestaan. Van 2001 tot 2003 is het orgel gerestaureerd en teruggeplaatst in de H. Nicolaaskerk.